10 กันยายน 2549 ผมได้รับอีเมลฉบับหนึ่งจากเพื่อนสนิท (ที่ผมทึกทักเองว่าสนิท) จากแดนไกล ... จดหมายที่ส่งไล่หลังผมมา สามเดือนหลังจากที่เราเจอกันในงานงานหนึ่ง
“สุดทางหอย” – นั่นคือชื่อเรื่องของจดหมายนั้น
สารภาพด้วยเกียรติลูกเสือสามัญว่า ครั้งแรกที่ได้อ่านจดหมาย ผมไม่รู้ว่าเพื่อนผมอยากจะสื่อถึงอะไร เลยได้หาญกล้าโทรไปถามเจ้าของเรื่อง จนได้รู้ความหมาย แต่ก็ไม่ได้ “ฝัง” อยู่ในใจสักทีเดียว
เกือบสามปีแล้วที่ผมไม่ได้กลับไปอ่านจดหมายฉบับนั้น แล้ววันนี้ผมก็ได้ “งม(เรื่องของ)หอย” กลับมาอ่านอีกครั้ง ความรู้สึกที่มีต่อจดหมายนั้นเปลี่ยนไป ... ผมเองก็บอกไม่ถูกเหมือนกันว่าเปลี่ยนไปอย่างไร
ถ้าให้ผมเดา ... “การเดินทางแบบหอยเร่ร่อน” กระมัง คือเหตุผลที่เปลี่ยนความคิด ความรู้สึกที่มีต่อจดหมายนั้นไป
เวลาเร็วเหมือนติดปีก ... สามปีผ่านไปเร็วจริง
ณ วันนี้ ตาผมเริ่มพร่ามัว มอง “ทางของหอยทาก” ที่เคยเดินนำ ไม่ค่อยเห็น ... มันเลือนลางและห่างไกลจากตัวผมเข้าไปทุกที ... ใครจะรู้ว่าครั้งหนึ่ง ผมเองก็เป็น “หอย” ตัวหนึ่งในอีกหลาย ๆ ตัว ที่เดินเร่ร่อนตามทางเดินของ “หอยทาก” นั้นอย่างตั้งอกตั้งใจ คงเป็นเพราะ “อัตถิภาวะ” ของหอยทากนั้นยังคงมีอยู่ หรือเพิ่งจะเลือนหายไปได้ไม่นาน
“เรารักเพื่อนที่เพิ่งตายจากเราไป เราบูชาครูที่เพิ่งถูกฝัง สั่งสอนเราไม่ได้แล้ว เรากล่าวคำชมเชย ซึ่งเขาอาจปรารถนาจะได้รับมาตลอดเวลาที่มีชีวิตอยู่ คุณรู้ไหมว่า ทำไมเราจึงยุติธรรมและเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่กับคนตายได้มากกว่าคนเป็น เหตุผลมันแสนจะธรรมดา ก็เพราะเราหมดพันธะกับเขาแล้วน่ะซี”
สาบานได้ ข้อความข้างบนไม่ใช่คำพูดของผมแน่นอน ผมคัดมาจากตอนหนึ่งของนวนิยายเรื่อง “มนุษย์สองหน้า” (La Chute) ของเพื่อนรักผมเอง ... อัลแบร์ กามูส์ (Albert Camus) คนเดียวกับเจ้าของนวนิยายเรื่อง “คนนอก” (L'Étranger/The Stranger/The Outsider)
“ชีวิตที่เร่ร่อน” ไร้ “คนนำทาง” ย่อมทำให้การเดินทาง “ไร้” จุดหมายปลายทางเช่นกัน
แต่ทำอย่างไรได้ล่ะ ก็ในเมื่อ “คนนำทาง” ทุกคนต่างก็เคยผ่าน “ชีวิตที่เร่ร่อน” มาแล้วกันทั้งนั้น ... และ “สุดท้าย” เขาก็เดินมาจน “สุดทาง” ด้วยตัวเขาเอง
ก็เหลือแต่ “พวกเร่ร่อน” นี่แหละ ที่ยังคงต้องหาทางสุดถนนเส้นนี้ให้เจอ
ไม่รู้สิ ผมว่า ผมเห็นรอยยิ้มและได้ยินเสียงหัวเราะอันเป็นเอกลักษณ์ของ “หอยทาก” มาแต่ไกล
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
